Nalewka imbirowo - cytrynowa ?Łzy świętej Eufemii?
Zgłaszający:
Zbigniew Janeczek, Eufeminów, gm. Brzeziny
Nalewkę imbirowo-cytrynową produkuje sołtys wsi Eufeminów w Gminie
Brzeziny, według przepisu, który w jego rodzinie był przekazywany ustnie od
końca XIX wieku. Dziadek producenta ? Wojciech Janeczek, na przełomie XIX i XX w. pracował
w aptece, właśnie tam zaznajomił się z wytwarzaniem tego rodzaju produktów. Nalewki powstały
prawdopodobnie już w starożytności i były dziełem ojca sztuki lekarskiej
Hipokratesa i od jego imienia aromatyczny napój z wina i miodu z dodatkiem
przypraw, a głównie cynamonu, zwykło się nazywać ?hipokrasem?. W VIII wieku arabscy
alchemicy przeprowadzili pierwszą destylacje wina i otrzymali bimber. Pierwsze nalewki były ziołowe i podawane jako lekarstwo. W XVI, XVII i XVIII wieku nalewki ziołowe, których
znano kilkadziesiąt rodzajów (lawendowe, konwaliowe, fiołkowe, poziomkowe,
jeżynowe) zwano wódkami leczniczymi. Część wódek leczniczych sporządzano przez
wytrawianie gorzałką surowców roślinnych. O wytrawianiu gorzałką mieszanek
ziołowych informuje u schyłku XVI w. Wojciech Oczko. W Polsce likwory i
kordiały zaczęto przyrządzać najprawdopodobniej za czasów Henryka Walezego.
Rozpowszechniły się w XVIII wieku. Wykonanie w sposób
tradycyjny nalewki wymaga spełnienia kilku warunków. Alkohol mieszany z
owocami i ziołami przygotowywano przede wszystkim w dworach szlacheckich i ziemiańskich, także w domach mieszczańskich.
Na wsiach w nielicznych gospodarstwach wiejskich wyrabiano alkohol wysokoprocentowy.
Chociaż spożycie wódki przybierało wśród ludności wiejskiej znaczne rozmiary,
nie było to spowodowane produkcją wódki w gospodarstwie, lecz podażą gorzelni
zlokalizowanych przy majątkach ziemskich. ?W
XIX w. nabywano poza pieprzem, imbirem, szafranem, cynamonem i liśćmi laurowymi
czyli bobkowymi, również sól, cukier względnie sacharynę, ocet i drożdże?. [J.
P. Dekowski ?Przemiany tradycyjnego
pożywienia wiejskiego na obszarze Polski środkowej.? [w] ?Prace i Materiały
Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Etnograficzna? nr 20,
Data publikacji tego materiału: Czwartek, 11 Września 2014 Godzina: 10:18.