Zgłaszający:

Koło Gospodyń Wiejskich w Przecławiu, gm. Brzeziny

Pyzy z ziemniaków to ?kuliste kluski przyrządzone z surowych utartych ziemniaków z dodatkiem mąki, jajek i przypraw (sol, pieprz). Ugotowane podaje się jako dodatek do mięs duszonych lub jako danie samodzielne ? polane stopioną słoniną, z zasmażoną kapustą. Pewną odmianę stanowią pyzy nadziewane mielonym mięsem lub kapustą.? [Halbański 1987:150] Ziemniaki stały się powszechne w polskiej kuchni z początkiem XIX wieku, a w XX wieku zdobyły popularność w polskim menu jako jeden z jego podstawowych składników. ?Początkowo uprawiane były w ogrodach, wyłącznie ręcznie, wkrótce zaczęto nimi obsadzać ugory. [?] Zastosowanie ich było szerokie, bo wkrótce poza konsumpcją zaczęły służyć również za karmę.? [Nowosz 1976:202] W literaturze fachowej podkreśla się, że dzięki ziemniakom w drugiej połowie XIX w. na wsi polskiej zanika zjawisko zasadniczego niedoboru żywności, permanentnego niedożywienia i okresowych głodów. Powoli ziemniaki przestały pełnić pierwotną rolę produktu zastępczego w stosunku do zbóż stając się podstawowym środkiem wyżywienia. [Kowalska-Lewicka, Szromba-Rysowa 1976:356]. Pyzy gotowano najczęściej jesienią, zwykle poprzedniego dnia wieczorem. W Łowickiem gotowano je z samej masy ziemniaczanej i te uchodziły za najlepsze. Do surowych ziemniaków dodawano również mąkę albo gotowane ziemniaki. ?Te ostatnie nazywano najczęściej przycierokami, rzadziej paluszkami lub salomonami? w Łowickiem, Kutnowskiem, Łęczyckiem, Sieradzkiem. [Dekowski 1968:107, 1979:193] Pyzy formowano w ręku, nadając im kształt kolisty lub wydłużony; niekiedy kładziono je bezpośrednio łyżką do wrzącej wody. ?Po wyciśnięciu i włożeniu masy ziemniaczanej do woreczka lub powązki, zanurzano je na kilka godzin do zimnej wody; robiono to w tym celu, aby zachować jej świeżość i właściwy wygląd.? [Dekowski 1968:107]