Gałkowska polewka gruszkowa
Zgłaszający:
Koło Gospodyń Wiejskich ?Gałkowianki?, Gałków Duży, gm. Koluszki
Gruszkowa zupa, pisze Jan Piotr Dekowski, jako ?potrawa gotowana ze świeżych lub suszonych gruszek polnych znana była już w kuchni staropolskiej, nazywano ją garusem lub famułą. Pierwsza z tych nazw występowała w Łowickiem, Rawskiem, koło Łodzi, w Opoczyńskiem i Radomszczańskiem, druga w Brzezińskiem, Piotrkowskiem i Sieradzkiem. Pod koniec XIX w. pojawiły się jeszcze inne nazwy: pod Łodzią ? gruscok, w Brzezińskiem ? pryta, w Łowickiem ? bryja?. [Dekowski 1979:209] W XIX wieku, a nawet jeszcze na początku XX wieku. Grusze należały do drzew owocowych rosnących najczęściej na miedzach i przy polnych drogach. Lokalnie dzielono je na kilka gatunków, do najbardziej cenionych na wsi należały niewątpliwie dzikie gruszki pospolite, zwane ulęgałkami albo polówkami. [Dekowski 1979:178] Zupa gruszkowa, gotowana była głównie w porze jesiennej i stanowiła świetny dodatek do ziemniaków. Od drugiej połowy XIX wieku przyrządzana była coraz rzadziej. Główną tego przyczyną było wyniszczenie grusz polnych w czasie przeprowadzania komasacji gruntów. [Dekowski 1968] W Książce gospodyni wiejskiej z 1927 roku można znaleźć przepis na zupę owocową zarówno z owoców suszonych jak i świeżych: ?Jabłka i gruszki obrane pokrajać na kawałki, wyrzucając środki, nalać wodą i gotować. Gdy się rozgotują zupełnie, rozkłócić jeszcze w rondlu, osłodzić do smaku i zaprawić śmietaną z łyżką mąki lub sama mąką kartoflaną z zimną wodą. [Żebrowska 1927:165] KGW ?Gałkowianki? według tradycyjnego przepisu przygotowują polewkę zachowując tym samym obyczaje i kulturę wsi polskiej.
Data publikacji tego materiału: Czwartek, 11 Września 2014 Godzina: 10:20.